HƯỚNG DẪN HẠCH TOÁN TÀI KHOẢN 112

Post author By Faco
Post date 27/12/2023
No Comments on HƯỚNG DẪN HẠCH TOÁN TÀI KHOẢN 112

HƯỚNG DẪN HẠCH TOÁN TÀI KHOẢN 112

Tài khoản 112 là tài khoản được doanh nghiệp dùng để phản ánh số hiện có và tình hình biến động tăng hoặc giảm các khoản tiền gửi không kỳ hạn tại Ngân hàng. Căn cứ để doanh nghiệp có thể hạch toán trên TK 112 – Tài khoản tiền gửi ngân hàng là các loại giấy báo Có, báo Nợ hoặc bản sao kê của Ngân hàng cùng các loại chứng từ gốc (ủy nhiệm chi, ủy nhiệm thu, séc bảo chi, séc chuyển khoản cùng nhiều loại khác).
Hãy cùng FACO tìm hiểu cách hạch toán tài khoản 112.

Nguyên tắc kế toán TK 112 (tài khoản 112) – Tài khoản tiền gửi ngân hàng.

– Khi doanh nghiệp nhận được chứng từ do phía Ngân hàng gửi đến, nhân sự làm vị trí kế toán có trách nhiệm kiểm tra và đối chiếu với chứng từ gốc kèm theo. Trường hợp có sự chênh lệch giữa số liệu trên sổ kế toán, số liệu tại chứng từ gốc so với số liệu trên chứng từ của Ngân hàng, doanh nghiệp phải có trách nhiệm thông báo cho Ngân hàng để cùng đối chiếu, xác minh nhằm xử lý kịp thời.

– Cuối tháng, nếu nhân sự kế toán chưa xác định được nguyên nhân gây ra sự chênh lệch thì phải ghi sổ dựa trên số liệu của Ngân hàng trên giấy báo Nợ, báo Có hoặc bản sao kê. Số chênh lệch (nếu có) được ghi vào bên Nợ Tài khoản 138 “Phải thu khác” (1388) (nếu số liệu của kế toán lớn hơn với số liệu của ngân hàng) hoặc ghi vào bên Có Tài khoản 338 “Phải trả, phải nộp khác” (3388) (nếu số liệu của kế toán nhỏ hơn so với số liệu của Ngân hàng). Sang tháng sau, kế toán cần tiếp tục kiểm tra, đối chiếu và xác định nguyên nhân để điều chỉnh số liệu ghi sổ.

– Đối với các tổ chức, doanh nghiệp có các phòng ban, bộ phận phụ thuộc không tổ chức kế toán riêng thì có thể mở TK chuyên thu, chuyên chi hoặc tài khoản thanh toán phù hợp để thuận tiện trong việc giao dịch, thanh toán. Lúc này, kế toán cần phải mở sổ chi tiết dựa theo từng loại tiền gửi (Đồng Việt Nam, các loại ngoại tệ).

– Doanh nghiệp phải tổ chức hạch toán chi tiết cụ thể số tiền gửi theo từng tài khoản ở Ngân hàng để việc kiểm tra và đối chiếu diễn ra thuận tiện.

– Khoản thấu chi ngân hàng của doanh nghiệp không được ghi âm trên TK (tài khoản) tiền gửi ngân hàng mà cần được phản ánh tương tự giống như khoản vay ngân hàng.

– Trường hợp có các giao dịch bằng ngoại tệ phát sinh, phải quy đổi thành Đồng Việt Nam theo nguyên tắc sau:

Bên Nợ TK 1122 (Tài khoản 1122) áp dụng tỷ giá giao dịch thực tế. Riêng trường hợp rút quỹ tiền mặt bằng ngoại tệ gửi vào Ngân hàng thì cần phải được quy đổi ra Đồng Việt Nam theo tỷ giá ghi sổ kế toán của TK 1112 (tài khoản 1112).

Bên Có Tài khoản 1122 áp dụng tỷ giá ghi sổ Bình quân gia quyền.

Để xác định tỷ giá hối đoái giao dịch thực tế thì cần phải thực hiện theo quy định tại phần hướng dẫn TK 413 (tài khoản 413): Chênh lệch tỷ giá hối đoái và các tài khoản có liên quan.

– Vàng tiền tệ được doanh nghiệp phản ánh trong TK (tài khoản) này là vàng được sử dụng với chức năng cất trữ giá trị chứ không bao gồm các loại vàng được phân loại là hàng tồn kho được dùng với mục đích là nguyên vật liệu để sản xuất sản phẩm hay hàng hóa để bán. Việc quản lý và sử dụng vàng tiền tệ của doanh nghiệp cần phải được thực hiện theo quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành.

– Tại tất cả các thời điểm lập Báo cáo tài chính (BCTC) theo quy định của pháp luật, doanh nghiệp cần phải đánh giá lại số dư ngoại tệ và vàng tiền tệ dựa trên nguyên tắc như sau:

Tỷ giá giao dịch thực tế được áp dụng khi đánh giá lại số dư tiền gửi ngân hàng bằng ngoại tệ là tỷ giá mua ngoại tệ của chính ngân hàng thương mại nơi mà doanh nghiệp mở tài khoản ngoại tệ ngay tại thời điểm lập Báo cáo tài chính. Trường hợp có nhiều tài khoản ngoại tệ ở những ngân hàng khác nhau và tỷ giá mua của các ngân hàng này không có chênh lệch đáng kể thì doanh nghiệp có thể lựa chọn tỷ giá mua của 1 trong số các ngân hàng nơi doanh nghiệp đã mở tài khoản ngoại tệ để làm căn cứ đánh giá lại.

Vàng tiền tệ được đánh giá lại dựa theo giá mua trên thị trường trong nước tại thời điểm Báo cáo tài chính được lập. Giá mua tại thị trường trong nước là mức giá mua được chính Ngân hàng Nhà nước công bố. Nếu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) không công bố giá mua vàng thì tính theo giá mua được công bố bởi các đơn vị được phép kinh doanh vàng theo pháp luật quy định.

Kết cấu và nội dung phản ánh của TK 112 (Tài khoản 112) – Tài khoản tiền gửi ngân hàng

Bên Nợ

– Các khoản tiền Việt Nam, vàng tiền tệ gửi vào Ngân hàng, ngoại tệ;

– Chênh lệch tỷ giá hối đoái do số dư ngoại tệ tại thời điểm báo cáo bị đánh giá lại (trường hợp ngoại tệ có tỷ giá tăng so với Đồng Việt Nam).

– Chênh lệch đánh giá lại vàng tiền tệ tăng ngay tại thời điểm báo cáo.

Bên Có

– Các khoản tiền Việt, tiền ngoại tệ và vàng tiền tệ rút ra từ Ngân hàng;

– Chênh lệch tỷ giá hối đoái do số dư ngoại tệ cuối kỳ bị đánh giá lại (trường hợp ngoại tệ có tỷ giá giảm so với Đồng Việt Nam).

– Chênh lệch đánh giá lại vàng tiền tệ giảm ngay tại thời điểm báo cáo.

Số dư bên Nợ

– Số tiền Việt Nam, ngoại tệ, vàng tiền tệ hiện vẫn còn đang gửi tại Ngân hàng tại thời điểm báo cáo.

Có 3 tài khoản cấp 2

– TK 1121 (Tài khoản 1121, Tiền Việt Nam): Phản ánh số tiền gửi vào, rút ra và hiện tại vẫn đang gửi tại Ngân hàng bằng Đồng Việt Nam.

– TK 1122 (Tài khoản 1122) – Ngoại tệ: Phản ánh số tiền gửi vào, rút ra và hiện đang gửi tại Ngân hàng bằng ngoại tệ các loại đã được quy đổi thành Đồng Việt Nam.

– TK 1123 (Tài khoản 1123) – Vàng tiền tệ: Phản ánh tình hình biến động và giá trị của vàng tiền tệ của doanh nghiệp đang được gửi tại Ngân hàng ngay tại thời điểm báo cáo.

Hướng dẫn quyết toán một số giao dịch chủ yếu của TK 112 (Tài khoản 112) – Tài khoản tiền gửi ngân hàng

3.1. Nếu bán các loại sản phẩm, hàng hóa, cung cấp dịch vụ thu ngay bằng tiền gửi ngân hàng, kế toán ghi nhận doanh thu

a) Đối với các loại sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ và bất động sản đầu tư thuộc đối tượng chịu thuế gián thu (thuế giá trị gia tăng GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu và thuế bảo vệ môi trường), nhân sự kế toán viên có trách nhiệm phải phản ánh doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ theo giá bán khi chưa có thuế, các khoản thuế gián thu phải nộp sẽ được tách riêng theo từng loại thuế ngay khi ghi nhận doanh thu (kể cả thuế giá trị gia tăng GTGT phải nộp theo phương pháp trực tiếp), ghi:

Nợ TK 112 (Tài khoản 112) – TK Tiền gửi ngân hàng (tổng giá thanh toán)

Có TK 511 (Tài khoản 511) – TK Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ (giá chưa có thuế)

Có TK 333 (Tài khoản 333) – TK Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước.

b) Nếu hiện tại không tách ngay được các khoản thuế phải nộp, kế toán phải ghi nhận doanh thu bao gồm cả thuế phải nộp. Định kỳ kế toán xác định nghĩa vụ thuế phải nộp và ghi giảm doanh thu, ghi:

Nợ TK 511 (Tài khoản 511) – TK Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ

Có TK 333 (Tài khoản 333) – TK Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước.

3.2. Nếu nhận được tiền của Ngân sách Nhà nước (NSNN) thanh toán về khoản trợ cấp, trợ giá bằng tiền gửi ngân hàng

Nợ TK 112 (Tài khoản 112) – Tiền gửi ngân hàng

Có TK 333 (Tài khoản 333) – Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước (3339).

3.3. Nếu phát sinh thêm các khoản doanh thu hoạt động tài chính, các khoản thu nhập khác bằng tiền gửi ngân hàng

Nợ TK 112 (Tài khoản 112) – Tiền gửi ngân hàng (tổng giá thanh toán)

Có TK 515 (Tài khoản 515) – Doanh thu hoạt động tài chính (giá chưa có thuế giá trị gia tăng)

Có TK 711 (Tài khoản 711) – Thu nhập khác (giá chưa có thuế giá trị gia tăng)

Có TK 3331 (Tài khoản 3331) – Thuế giá trị gia tăng phải nộp (33311).

3.4. Nếu xuất quỹ tiền mặt gửi vào tài khoản mở tại Ngân hàng

Nợ TK 112 (Tài khoản 112) – Tiền gửi Ngân hàng

Có TK 111 (Tài khoản 111) – Tiền mặt.

3.5. Nếu được tiền ứng trước hoặc khi khách hàng trả nợ bằng phương thức chuyển khoản, căn cứ giấy báo Có của Ngân hàng

Nợ TK 112 (Tài khoản 112) – Tiền gửi Ngân hàng

Có TK 131 (Tài khoản 131) – Phải thu của khách hàng

Có TK 113 (Tài khoản 113) – Tiền đang chuyển.

3.6. Nếu thu hồi các khoản nợ phải thu, ký cược, ký quỹ, cho vay bằng tiền gửi ngân hàng; Nhận ký quỹ, ký cược của các doanh nghiệp khác bằng tiền gửi ngân hàng

Nợ TK 112 (Tài khoản 112) – Tiền gửi Ngân hàng (1121, 1122)

Có các Tài khoản sau : TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn, TK 131 – Phải thu của khách hàng, TK 136 – Phải thu nội bộ, TK 141 – Tạm ứng, TK 244 – Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược, TK 344 – Nhận ký quỹ, ký cược.

3.7. Nếu bán các khoản đầu tư ngắn và dài hạn thu bằng tiền gửi ngân hàng, kế toán cần ghi nhận chênh lệch giữa số tiền thu được và giá vốn khoản đầu tư (xác định dựa theo phương pháp bình quân gia quyền) vào doanh thu hoạt động tài chính / chi phí tài chính

Nợ TK 112 (Tài khoản 112) – Tiền gửi Ngân hàng (1121, 1122)

Nợ TK 635 (Tài khoản 635) – Chi phí tài chính

Có TK 121 (Tài khoản 121) – Chứng khoán kinh doanh (giá vốn)

Có các Tài khoản sau: TK 221 – Tài sản cố định, TK 222 – Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết, TK 228 – Đầu tư khác (giá vốn)

Có TK 515 (Tài khoản 515) – Doanh thu hoạt động tài chính.

3.8. Nếu đã nhận được vốn góp của chủ sở hữu bằng tiền mặt

Nợ TK 112 (Tài khoản 112) – Tiền gửi Ngân hàng

Có TK 411 (Tài khoản 411) – Vốn đầu tư của chủ sở hữu.

3.9. Nếu nhận tiền của các bên tham gia trong hợp đồng hợp tác kinh doanh không thành lập pháp nhân để có thể trang trải cho các hoạt động chung

Nợ TK 112 (Tài khoản 112) – Tiền gửi Ngân hàng

Có TK 338 (Tài khoản 338) – Phải trả, phải nộp khác.

3.10. Nếu rút tiền gửi Ngân hàng về nhập quỹ tiền mặt, chuyển tiền gửi Ngân hàng đi ký quỹ, ký cược

Nợ TK 111 (Tài khoản 111) – TK Tiền mặt

Nợ TK 244 (Tài khoản 244) – TK Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược.

Có TK 112 (Tài khoản 112) – TK Tiền gửi Ngân hàng.

3.11. Nếu mua chứng khoán, cho vay hay đầu tư vào các công ty con, công ty liên doanh, liên kết… bằng tiền gửi ngân hàng

Nợ các Tài khoản sau: TK 121 – Chứng khoán kinh doanh, TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn, TK 221 – Tài sản cố định, TK 222 – Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết, TK 228 – Đầu tư khác (giá vốn)