Giảm gánh nặng thủ tục hành chính cho hộ kinh doanh khi chuyển từ thuế khoán sang kê khai

Tác giả Bởi Faco
Ngày đăng 17/11/2025
Không có bình luận ở Giảm gánh nặng thủ tục hành chính cho hộ kinh doanh khi chuyển từ thuế khoán sang kê khai

Giảm gánh nặng hành chính cho hộ kinh doanh chuyển đổi khi xóa bỏ thuế khoán

Ngày 17/11/2025

Để giúp hộ kinh doanh làm quen với việc kê khai và nộp thuế khi bỏ thuế khoán kể từ ngày 1/1/2026, Cục Thuế hiện đang triển khai chiến dịch “60 ngày cao điểm chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai cho hộ kinh doanh”, cung cấp các giải pháp hỗ trợ toàn diện mà không làm tăng thủ tục hành chính cho hộ kinh doanh.

Hình ảnh cán bộ thuế tận tình xuống tận địa bàn hỗ trợ hộ kinh doanh đã nhận được sự đồng thuận và hưởng ứng của bà con tiểu thương trong những ngày qua.

Phân loại hộ kinh doanh thành 3 nhóm để quản lý linh hoạt

Theo số liệu quản lý thuế, đến tháng 10/2025, cả nước có khoảng 3,83 triệu hộ kinh doanh. Trong đó, 1,7 triệu hộ có doanh thu dưới 200 triệu đồng (chiếm 44,4%); 883.000 hộ có doanh thu từ 200 triệu đồng đến 3 tỷ đồng (chiếm 23%); 39.000 hộ có doanh thu trên 3 tỷ đồng (chiếm 1%).

Tăng cường tuyên truyền, đối thoại và hướng dẫn thực tế

“Ngành Thuế đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp như rà soát, sửa đổi chính sách; tăng cường tuyên truyền, đối thoại, hướng dẫn thực tế; đơn giản hóa chế độ kế toán, đẩy mạnh ứng dụng các công nghệ dễ sử dụng. Mục tiêu là tạo thuận lợi, an toàn, minh bạch và hiện đại trong thực hiện nghĩa vụ thuế của hộ kinh doanh.”

Theo chủ trương bỏ thuế khoán, Quyết định 3389/QĐ-BTC đã xác định rõ ba nhóm hộ, cá nhân kinh doanh, mỗi nhóm tương ứng với phương pháp quản lý thuế riêng phù hợp quy mô hoạt động:

Nhóm 1: Hộ kinh doanh có doanh thu dưới hoặc bằng 200 triệu đồng/năm. Nhóm này được quản lý theo cách đơn giản, không phải nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân, nhưng cần kê khai 2 lần/năm (đầu năm/giữa năm và cuối năm) để xác định nghĩa vụ thuế.

Hộ kinh doanh nhóm này khuyến khích dùng hóa đơn điện tử có mã khi bán lẻ cho khách. Sổ sách kế toán được đơn giản hóa tối đa và có phần mềm miễn phí hỗ trợ. Không bắt buộc phải mở tài khoản ngân hàng riêng hoặc đổi phương pháp tính thuế.

Đối với các hộ kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nếu sàn giao dịch có chức năng thanh toán, sàn sẽ thực hiện khấu trừ, kê khai và nộp thay thuế giá trị gia tăng, thu nhập cá nhân theo tỷ lệ doanh thu. Nếu doanh thu cuối năm dưới 200 triệu đồng, số thuế nộp thừa sẽ được hoàn trả. Nếu sàn không có chức năng thanh toán, cá nhân tự kê khai và nộp thuế theo từng lần phát sinh, tháng hoặc quý.

Nhóm 2: Hộ/cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 200 triệu đồng đến dưới hoặc bằng 3 tỷ đồng/năm. Nhóm này bắt buộc nộp thuế theo phương pháp trực tiếp trên doanh thu, có thể lựa chọn phương pháp khấu trừ nếu đủ điều kiện.

Cách tính: Thuế giá trị gia tăng = Doanh thu x Tỷ lệ %, Thuế thu nhập cá nhân = Doanh thu x Tỷ lệ %.

Nhóm này kê khai thuế theo quý, quyết toán cuối năm. Nếu doanh thu trên 1 tỷ đồng và bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng, bắt buộc dùng hóa đơn điện tử phát hành từ máy tính tiền. Hộ kinh doanh phải mở tài khoản riêng phục vụ kinh doanh, được miễn phí phần mềm kế toán, hỗ trợ pháp lý và hướng dẫn về hóa đơn điện tử.

Nếu doanh thu vượt 3 tỷ đồng liên tục hai năm liền sẽ chuyển sang nhóm 3 từ năm tiếp theo.

Nhóm 3: Hộ/cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 3 tỷ đồng/năm – áp dụng phương pháp khấu trừ, quản lý tương tự doanh nghiệp (DN) siêu nhỏ hoặc vừa.

Thuế giá trị gia tăng = Thuế GTGT đầu ra – Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ. Thuế thu nhập cá nhân = Thu nhập tính thuế x 17%, trong đó thu nhập tính thuế = Doanh thu – Chi phí hợp lý.

Hộ, cá nhân kê khai hàng tháng hoặc hàng quý tùy quy mô và thực hiện quyết toán năm. Bắt buộc dùng hóa đơn điện tử có mã hoặc hóa đơn điện tử phát hành từ máy tính tiền, mở tài khoản riêng và áp dụng chế độ kế toán tương tự doanh nghiệp.

Theo ông Mai Sơn, mục đích của việc thay đổi phương thức quản lý thuế đối với hộ kinh doanh không phải để tăng thuế mà nhằm tạo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp, hỗ trợ hộ tiếp cận dần với quản lý hiện đại.

Lãnh đạo Cục Thuế cho biết, so với thuế khoán thì đây là chuyển biến căn bản trong cả cách quản lý và xác định nghĩa vụ thuế. Cục Thuế sẽ ban hành chế độ kế toán phù hợp từng nhóm: hộ nhỏ chỉ cần ghi chép cơ bản doanh thu – chi phí; hộ lớn hơn áp dụng sổ sách như doanh nghiệp siêu nhỏ, góp phần chuyên nghiệp hóa và nâng cao năng lực quản trị tài chính.

Hỗ trợ đầy đủ để hộ kinh doanh chuyển đổi thuận lợi

Để đảm bảo thủ tục hành chính không tăng lên khi hộ kinh doanh chuyển sang kê khai, nộp thuế thay cho thuế khoán, Bộ Tài chính xây dựng quy trình quản lý thuế mới cho hộ kinh doanh theo phương thức kê khai. Quy trình này bao trùm từ đăng ký thuế, tiếp nhận hồ sơ khai thuế định kỳ, theo dõi kế toán, kiểm tra hồ sơ, cho đến quản lý nợ, cưỡng chế (nếu có). Quá trình quản lý hộ kinh doanh mới cũng được đơn giản so với doanh nghiệp – rút ngắn bước xét duyệt hồ sơ khai thuế, tích hợp hỗ trợ vào quản lý, áp dụng điện tử hoàn toàn.

Tất cả các giải pháp trên đều hướng tới mục tiêu lớn: Đến 1/1/2026, khi kết thúc cơ chế khoán, toàn bộ hộ kinh doanh có doanh thu chịu thuế chủ động tự kê khai, tự nộp thuế theo doanh thu thực tế; cơ quan thuế giữ vai trò hướng dẫn, giám sát, kiểm tra hậu kiểm thay cho việc ấn định thuế như cũ. Phương pháp này hiện đại, minh bạch, phù hợp với xu hướng quốc tế, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số và kinh tế số.

Để giúp hộ kinh doanh chuyển đổi sang kê khai thuế thay khoán, Cục Thuế đã và đang triển khai chiến dịch “60 ngày cao điểm chuyển đổi”, với các chính sách hỗ trợ toàn diện nhất cho hộ kinh doanh.

Song song với các giải pháp này, ngành Thuế tổ chức khảo sát toàn quốc để xác định nhu cầu hỗ trợ của các hộ trong quá trình chuyển đổi. Từ kết quả khảo sát, cơ quan thuế phân nhóm hộ kinh doanh theo độ tuổi, địa phương, lĩnh vực hoạt động, mức độ ứng dụng công nghệ để đưa ra hỗ trợ phù hợp: tập huấn trực tiếp tại chợ, tuyến phố cho tiểu thương lớn tuổi; cung cấp video, Fanpage, Zalo cho hộ trẻ, kinh doanh online…

Trong tháng 11/2025 này, ngành Thuế sẽ hoàn thiện và nâng cấp ứng dụng eTax Mobile, xây dựng Cổng trải nghiệm hỗ trợ hộ kinh doanh kê khai, nộp thuế theo phương pháp mới; đồng thời tích hợp hệ thống Chatbot AI giúp người nộp thuế tra cứu nghĩa vụ thuế dễ dàng hơn.

Đặc biệt, ngành Thuế đang phối hợp với các doanh nghiệp công nghệ để cung cấp phần mềm kế toán, hóa đơn điện tử miễn phí hoặc giá ưu đãi và hỗ trợ cài đặt, đào tạo; mục tiêu là không để ai bị bỏ lại phía sau, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho hộ kinh doanh phát triển bền vững, tuân thủ pháp luật một cách chủ động, tự tin.