NGHĨA VỤ VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA KIỂM TOÁN VIÊN

Post author By Faco
Post date 27/07/2023
No Comments on NGHĨA VỤ VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA KIỂM TOÁN VIÊN

NGHĨA VỤ VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA KIỂM TOÁN VIÊN

Nhu cầu kiểm toán xuất phát từ việc các chủ sở hữu doanh nghiệp (cổ đông) bởi họ không thể và cũng không cần thiết tự kiểm tra mọi thông tin tài chính của doanh nghiệp do giám đốc doanh nghiệp chịu trách nhiệm lập và báo cáo cho họ, do vậy họ đã bổ nhiệm các kiểm toán viên thay thế họ kiểm tra một cách độc lập và báo cáo lại theo ý kiến của mình về tính trung thực và hợp lý của các báo cáo tài chính. Bài viết dưới đây Faco Việt Nam cung cấp cho bạn một số thông tin về nghĩa vụ và trách nhiệm của kiểm toán viên mời bạn tham khảo.

1. Nghĩa vụ của kiểm toán viên hành nghề

Căn cứ theo quy định tại điều 18. Nghĩa vụ của kiểm toán viên hành nghề Luật kiểm toán độc lập 2011 quy định cụ thể:

Khi hành nghề tại doanh nghiệp kiểm toán, chi nhánh doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài tại Việt Nam, kiểm toán viên hành nghề có các nghĩa vụ sau đây:

– Thứ nhất ” Tuân thủ nguyên tắc hoạt động kiểm toán độc lập” được hiểu là một yêu cầu đòi hỏi sự trung thực và trách nhiệm của kiểm toán viên đối với những người sử dụng kết quả kiểm toán, bên cạnh đó để kiểm toán viên không bị ràng buộc trong việc tiếp xúc với các tài liệu và báo cáo của doanh nghiệp trong quá trình hoạt động kiểm toán. Trong công tác thực hiện hoạt động kiểm toan, kiểm toán viên phải thực sự không bị chi phối hoặc tác động bởi bất kỳ lợi ích vật chất hoặc tính thần nào làm ảnh hưởng đến sự trung thực khách quan đối với hoạt động kiểm toán và độc lập nghề nghiệp của mình.

– Thứ hai, ” Không can thiệp vào hoạt động của khách hàng, đơn vị được kiểm toán trong quá trình thực hiện kiểm toán” được hiểu là một nghĩa vụ khi hành nghề để có thể tôn trọng quyền của khách hàng, tạo ra uy tín đối với công việc được giao.

– Thứ ba, kiểm toán viên có nghĩa vụ ” Từ chối thực hiện kiểm toán cho khách hàng, đơn vị được kiểm toán nếu xét thấy không bảo đảm tính độc lập, không đủ năng lực chuyên môn, không đủ điều kiện theo quy định của pháp luật” điều này nhằm mục đích tránh những rủi ro và bất cập không đáng có đối với quá trình thực hiện công việc kiểm toán, tránh gây ra những thiệt hại.

– Thứ tư, kiểm toán viên có nghĩa vụ ” Từ chối thực hiện kiểm toán trong trường hợp khách hàng, đơn vị được kiểm toán có yêu cầu trái với đạo đức nghề nghiệp, yêu cầu về chuyên môn, nghiệp vụ hoặc trái với quy định của pháp luật” theo quy định về nghĩa vụ này thì tư chất đạo đức của kiểm toán viên trên thực tế chúng tôi cho rằng cần duy trì và đảm bảo tính độc lập trong quá trình kiểm toán, Theo quy định thì pháp luật yêu cầu các kiểm toán viên không được thực hiện kiểm toán cho các khách hàng mà kiểm toán viên có quan hệ gia đình, họ hàng hoặc quyền lợi về mặt kinh tế để việc kiểm toán được khách quan hơn.

– Thứ năm ” Tham gia đầy đủ chương trình cập nhật kiến thức hàng năm” Nghĩa vụ này nhằm tạo ra những môi trường tiếp xúc với thông tin, dữ liệu mới cho kiểm toán có thể dễ dàng nắm bắt.

– Thứ sáu ” Thường xuyên trau dồi kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm nghề nghiệp” nghĩa vụ này để kiểm toán viên có những kiến thức mới để làm việc tốt hơn, theo đó kiểm toán viên phải tạo khả năng rèn luyện tính cẩn thận một cách thoả đáng tất cả các kỹ năng và sự siêng năng cần thiết khi thực hiện nhiệm vụ của mình. Trong trường hợp kiểm toán mà bất cẩn đều có thể dẫn đến những rủi ro kiểm toán nên và điều đó sẽ gây ảnh hưởng đến các đối tượng sử dụng báo cáo kiểm toán và trách nhiệm pháp lý của kiểm toán viên.

– Thứ bảy ” Thực hiện kiểm toán, soát xét hồ sơ kiểm toán hoặc ký báo cáo kiểm toán và chịu trách nhiệm về báo cáo kiểm toán và hoạt động kiểm toán của mình” theo đó nếu xét về giá trị thì giá trị pháp lý của Báo cáo kiểm toán, giá trị pháp lý là giá trị bắt buộc phải thực hiện, tức là đơn vị được kiểm toán bắt buộc phải thực hiện theo ý kiến ghi trong báo cáo kiểm toán của kiểm toán viên.

– Thứ tám ” Báo cáo định kỳ, đột xuất về hoạt động kiểm toán của mình theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền” Nghĩa vụ này đối với công việc kiểm toán để hạn chế những sai sót thì báo cáo là rất cần thiết.

– Thứ chín ” Tuân thủ quy định của Luật này và pháp luật của nước sở tại trong trường hợp hành nghề kiểm toán ở nước ngoài” nghĩa vụ này thể hiện trách nhiệm nghề nghiệp của kiểm toán viên đối với các đối tượng sử dụng báo cáo kiểm toán. Theo quy dịnh thì kiểm toán viên phải chấp hành đúng các chế độ cung như chấp hành đúng thể lệ, nguyên tắc và luật pháp của Nhà nước và những nguyên tắc, chuẩn mực kiểm toán được thừa nhận do pháp luật quy định.

– Cuối cùng đó là “chấp hành yêu cầu về kiểm tra, kiểm soát chất lượng dịch vụ kiểm toán theo quy định của Bộ Tài chính” Theo đó thì nhằm mục đích để đảm bảo tính hiệu lực và hiệu quả, quá trình kiểm soát phải phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan. Chủ thể kiểm soát phải công bố công khai, minh bạch quy trình kiểm soát và xử lý sai phạm của doanh nghiệp kiểm toán và kiểm toán viên hành nghề.

Trách nhiệm pháp lý của kiểm toán viên được luật pháp qui định

Nếu kiểm toán viên vị phạm pháp luật (như cố ý làm sai qui định, thông đồng bao che cho người phạm lỗi, dùng thủ thuật nghiệp vụ để che dấu sai sót, nhận hối lộ, báo cáo kiểm toán thiếu khách quan trung thực…) thì tuỳ theo mức độ nặng nhẹ có thể bị thu hồi chứng chỉ kiểm toán viên và bị xử lý theo pháp luật hiện hành; nếu vì những vi phạm và thiếu sót mà gây thiệt hại vật chất cho khách hàng thì kiểm toán viên phải bồi thường thiệt hại”.

Ở các nước có hoạt động kiểm toán phát triển thì qui định này chỉ cụ thể rằng, các kiểm toán viên chịu trách nhiệm về những thiệt hại do sự thiếu trách nhiệm hoặc đã không đủ năng lực khi thực hiện dịch vụ kiểm toán dẫn đến các thiệt hại cho những đối tượng sử dụng báo cáo kiểm toán. Trách nhiệm này chỉ có thể xảy ra khi:

– Có thiệt hại xảy ra trực tiếp đến đối tượng cụ thể sử dụng báo cáo kiểm toán đó và đối tượng này yêu cầu kiểm toán viên thực hiện trách nhiệm bồi thường

– Thiệt hại xảy ra là hậu quả trực tiếp của việc sử dụng báo cáo kiểm toán có sai sót trọng yếu.

– Kiểm toán viên chỉ chịu trách nhiệm trực tiếp với đối tượng bị thiệt hại.

Khi xảy ra các thiệt hại cần phải xác định rõ nguyên nhân gây ra. Các kiểm toán viên không thể bảo đảm cho các đối tượng sử dụng báo cáo kiểm toán khỏi các rủi ro tiềm tàng trong kinh doanh, đầu tư, cho vay… Lý do của vấn đề này do sự khác biệt giữa rủi ro thông tin và rủi ro kinh doanh.

Mặc dù kiểm toán viên không có trách nhiệm ngăn ngừa các sai sót cố ý hay gian lận hoặc các hành vi không tuân thủ pháp luật của doanh nghiệp, đồng thời kiểm toán viên cũng không thể đảm bảo rằng ban giám đốc doanh nghiệp thực hiện tốt chức năng của mình và phù hợp với lợi ích của các cổ đông, nhưng trong quá trình kiểm toán, bằng các kỹ thuật nghiệp vụ kiểm toán thông thường, nếu phát hiện bất cứ sự yếu kém, thiếu hiệu quả trong hệ thống quản lý, thì đồng thời với báo cáo kiểm toán, kiểm toán viên phải đưa ra ý kiến, nhận xét, đánh giá và các gợi ý hoàn thiện về từng nội dung cần sửa đổi thông qua thư quản lý. Thư quản lý được gửi cho Ban giám đốc công ty và có thể cần gửi cho các thành viên công ty – Hội đồng Quản trị.

Trên đây là thông tin Faco Việt nam cung cấp về nội dung “Nghĩa vụ và trách nhiệm của kiểm toán viên” và các thông tin pháp lý khác có liên quan dựa trên quy định của pháp luật hiện hành.