Vì nước, vì dân ngành Thuế Việt Nam vươn mình mạnh mẽ chuyển đổi số, kiến tạo hệ thống thuế hiện đại

Tác giả Bởi Faco
Ngày đăng 30/08/2025
Không có bình luận ở Vì nước, vì dân ngành Thuế Việt Nam vươn mình mạnh mẽ chuyển đổi số, kiến tạo hệ thống thuế hiện đại

Vì nước, vì dân, ngành Thuế Việt Nam vững bước vươn mình trong kỷ nguyên mới

Ngày 29/08/2025

Ngày 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đánh dấu mốc quốc gia độc lập. Chỉ một tuần sau đó, ngày 10/9/1945, Chính phủ lâm thời đã ban hành Sắc lệnh số 27 thành lập Sở Thuế quan và Thuế gián thu – đặt nền móng cho ngành Thuế Việt Nam chính thức hoạt động.

Từ mùa thu lịch sử năm 1945 cho đến nay, sau bao đổi thay thăng trầm của dân tộc, ngành Thuế Việt Nam đã khẳng định vị thế “điểm tựa tài chính” vững chắc của Nhà nước.

Từ Sắc lệnh số 27 mở đường đến hiện đại hóa nhờ cải cách toàn diện

Từ khoảnh khắc mùa thu năm 1945, tương quan với sự chuyển mình to lớn của đất nước, ngành Thuế Việt Nam đã thể hiện rõ vai trò trụ cột tài chính Nhà nước, góp phần then chốt trong từng chiến thắng của cách mạng cũng như các giai đoạn kiến thiết và bảo vệ tổ quốc. Tám mươi năm đồng hành với lý tưởng phụng sự nhân dân, ghi dấu mồ hôi, trí tuệ của nhiều thế hệ cán bộ ngành Thuế, tạo dựng truyền thống đoàn kết, minh bạch, chuyên nghiệp, đổi mới và đón đầu những cơ hội từ chuyển đổi số, hội nhập quốc tế, phát triển bền vững.

Ngược dòng thời gian, ngày 10/9/1945, Sắc lệnh số 27 ra đời chỉ sau một tuần tuyên bố độc lập, khẳng định sự kiện thành lập ngành Thuế là cột mốc lịch sử quan trọng, đặt nền tảng cho Nhà nước trẻ tuổi.

“Câu căn dặn của Bác Hồ gửi ngành Thuế: “Thu thuế phải thu được lòng dân” vẫn còn nguyên vẹn giá trị cho đến hôm nay. Trong nền kinh tế số hiện đại, chỉ có được lòng dân mới thu được thuế. Do vậy, triển khai hóa đơn điện tử, thuận tiện hóa, giảm toàn bộ chi phí cho người nộp thuế chính là cách ngành Thuế lấy người dân làm trung tâm phục vụ – đúng như lời Người dặn.”

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính

Trên nền tài chính non trẻ những ngày đầu, thuế đã nhanh chóng trở thành công cụ huy động nội lực phục vụ kháng chiến, đảm bảo lương thực, vốn cho các chiến dịch, tạo thế mạnh cho đất nước đứng vững – góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy, đỉnh cao là Đại thắng mùa Xuân 1975, thống nhất non sông.

Khi đất nước bước vào thời bình, ngành Thuế tiếp tục phát huy vai trò công cụ chủ lực của Đảng và Nhà nước trong công cuộc đổi mới, đổi thay quan hệ sản xuất, khuyến khích các thành phần kinh tế phát triển, huy động tối đa nguồn lực phục vụ phục hồi, dựng xây đất nước, tạo nền móng hướng tới kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Lúc đầu, hệ thống chính sách thuế còn đơn giản, việc quản lý thủ công, bộ máy ít nhiều còn manh mún song công tác thu thuế đã không ngừng lớn mạnh, từng bước hoàn thiện thể chế, hiện đại hóa công nghệ và nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ, công chức toàn ngành.

Đặc biệt, từ thời kỳ đổi mới, ngành Thuế đã chuyển mình mạnh mẽ: từ quản lý hành chính sang quản lý theo rủi ro, từ tư duy hành chính thuần túy sang xây dựng mối quan hệ hợp tác gắn bó với người nộp thuế, hướng đến phục vụ, lấy doanh nghiệp, người dân làm trung tâm, song hành cùng định hướng quản trị phát triển.

Hệ thống chính sách thuế ngày càng đầy đủ, đồng bộ, áp dụng thống nhất và tiệm cận tiêu chuẩn quốc tế; các sắc thuế chính được hình thành, liên tục sửa đổi bổ sung để khuyến khích đầu tư, xuất khẩu, cập nhật công nghệ, dịch chuyển cơ cấu ngành nghề phù hợp xu hướng mới.

Bên cạnh đó, người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ ngân sách nhà nước trên nền tảng số, ngày càng hiện đại hóa – tự khai, tự tính, tự nộp; thủ tục hành chính tinh giản; kỷ luật công vụ nghiêm minh. Ngành Thuế góp phần đảm bảo nguồn lực cho ngân sách, nuôi dưỡng nguồn thu tương lai, tháo gỡ mọi trở ngại sản xuất – kinh doanh, thiết lập môi trường cạnh tranh minh bạch, công bằng.

Thuế không chỉ đảm bảo nguồn lực ngân sách mà còn nuôi dưỡng thu nhập quốc gia, phát huy mọi tiềm năng của sản xuất, kinh doanh – tạo lập thị trường công bằng, minh bạch.

Bộ máy tinh gọn – chuyển đổi số toàn ngành

Nhận thức rõ nhiệm vụ tinh gọn bộ máy là trách nhiệm lịch sử, ngành Thuế đã đồng bộ triển khai chỉ đạo của Trung ương, tích cực rà soát, tinh giảm đầu mối, giảm tầng trung gian; tăng cường phân quyền cho cơ quan thuế ở địa phương để đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn mới.

“Tôi luôn tin tưởng ngành Thuế sẽ kiên trì thực hiện đồng bộ những cải cách, chuyển đổi số, tinh gọn tổ chức để cùng Đảng, dân, quân và ngành Tài chính tiến vào thời kỳ phát triển mới, đưa đất nước hùng cường – giàu mạnh dưới sự lãnh đạo của Đảng.”

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng

Giai đoạn I (01/3 – 30/6/2025): Cục Thuế thực hiện mô hình mới gồm 12 phòng/ban chuyên môn, 20 Chi cục Thuế khu vực, 350 Đội Thuế tại cơ sở. Giai đoạn II (từ 01/7/2025), tổ chức lại bộ máy hành chính theo mô hình chính quyền hai cấp, liên thông 34 cục Thuế tỉnh, thành phố trên cả nước, đảm bảo chỉ đạo – điều hành xuyên suốt.

Không chỉ thay đổi bộ máy, chuyển đổi còn tạo ra phương thức quản lý mới, rút ngắn khoảng cách giữa cơ quan thuế và người nộp thuế; nâng cao năng lực phối hợp giữa các cấp, ngành; chuẩn hóa hoạt động quản trị theo tiêu chuẩn hiện đại, tiến bộ thế giới.

Đi liền với việc tổ chức tinh gọn là chuyển đổi số – nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt trong chiến lược hiện đại hóa ngành Thuế. Đồng loạt triển khai Quyết định 06/QĐ-TTg về phát triển dữ liệu dân cư, định danh, xác thực điện tử; thực hiện các nghị quyết về cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Toàn ngành đã hiện thực hóa cải cách bằng việc tự động hóa toàn trình: triển khai hệ thống thuế điện tử, hóa đơn điện tử, hoàn thuế trực tuyến, hoàn thuế thu nhập cá nhân tự động, trợ lý ảo 24/7 và cơ chế một cửa liên thông. Ở cấp quản trị, dữ liệu được đồng bộ chia sẻ liên ngành; phân tích rủi ro và cưỡng chế nợ thuế tự động bước đầu ghi nhận hiệu quả. Người dân, doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ thuế mọi lúc, mọi nơi – thuận tiện, an toàn. Những cải tiến này không chỉ tối ưu chi phí, hạn chế thất thu còn củng cố niềm tin, tạo sự đồng thuận xã hội với chính sách thuế.

Quán triệt chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm: “Muốn phát triển nhanh, bền vững thì không thể trì hoãn số hóa toàn diện quản trị quốc gia”, ngành Thuế tập trung triển khai các nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là, tối ưu thủ tục hành chính: Bám sát Quyết định 06/QĐ-TTg, chương trình cắt giảm thủ tục hành chính, phấn đấu giảm tối thiểu 30% thời gian xử lý, 30% chi phí tuân thủ, 100% thủ tục thuế trực tuyến, liền mạch, hiệu quả cao.

Hai là, số hóa tất cả quy trình nghiệp vụ: Chuyển đổi và lưu trữ số toàn bộ hồ sơ; vận hành cơ chế một cửa liên thông; hoàn thuế thu nhập cá nhân; tờ khai được tự động gợi ý, ứng dụng trợ lý ảo thuế 24/7.

Ba là, tích hợp và kết nối dữ liệu liên thông: Áp dụng hệ thống cưỡng chế nợ thuế tự động trên toàn quốc; kết nối trực tiếp với Bộ Công an, các ngân hàng thương mại để thực hiện thông báo tạm hoãn xuất cảnh, phong tỏa tài khoản bằng phương thức điện tử; phát triển mạnh mẽ ứng dụng eTax Mobile, tích hợp với VNeID để người dân thực hiện nghĩa vụ thuế mọi lúc, mọi nơi.

Bốn là, phát triển cơ sở dữ liệu lớn – trí tuệ nhân tạo (AI): Tiên phong ứng dụng AI trong quản lý nợ, phân loại rủi ro, dự báo thu, xây dựng kế hoạch; mở rộng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Chỉ riêng nửa đầu năm 2025, hàng trăm nghìn cơ sở kinh doanh, trong đó đông đảo hộ và cá nhân kinh doanh, đã đăng ký hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Chủ trương này thể hiện quyết tâm chuyển đổi số trong quản lý thuế, sớm đi vào thực tiễn.

Ngành Thuế từng bước chuyển mình để xây dựng hệ thống thuế hiện đại, công bằng, minh bạch, luôn song hành cùng người dân, doanh nghiệp.

Nguồn lực vững mạnh – động lực phát triển quốc gia

Trải qua tám mươi năm, nguồn thu do ngành Thuế quản lý luôn là trụ cột của ngân sách nhà nước – bảo đảm chi thường xuyên, đầu tư phát triển, an sinh xã hội, quốc phòng – an ninh và các chương trình lớn của đất nước. Ngành Thuế không chỉ thu đúng, thu đủ, thu kịp thời mà còn đồng hành cùng doanh nghiệp và người dân để nuôi dưỡng nguồn thu mới, thúc đẩy đổi mới, nâng cao chất lượng nền kinh tế.

Từ Quỹ Độc lập năm 1946 với chỉ 20 triệu đồng Đông Dương, đến thời điểm này, ngân sách quốc gia đã vượt 2,1 triệu tỷ đồng – tăng gần 100 nghìn lần. Đây là minh chứng mạnh mẽ cho sự trưởng thành và bền bỉ của ngành Thuế, luôn giữ tỷ lệ thu ngân sách nhà nước trên GDP ở mức 18–20%. Riêng nửa đầu năm 2025, tổng thu đạt 1,33 triệu tỷ đồng, bằng 67,7% dự toán, tăng 28,3% so với cùng kỳ năm trước – khẳng định rõ nội lực, sức sống và khát vọng phát triển của đất nước.

Từ Sắc lệnh số 27 lịch sử, qua những năm tháng gian khổ, đến hôm nay với hành trình cải cách, hiện đại hóa, ngành Thuế Việt Nam đã trở thành cột trụ vững chắc của nền tài chính quốc gia, góp phần quan trọng vào công cuộc dựng xây, bảo vệ tổ quốc.

Theo khẳng định của lãnh đạo ngành Thuế, tầm nhìn lâu dài chính là xây dựng hệ sinh thái quản lý thuế hiện đại, minh bạch, tích hợp dữ liệu lớn, công nghệ mới, song hành nâng cao chất lượng nguồn nhân lực minh bạch, liêm chính, chuyên nghiệp. Kim chỉ nam trong mọi thời điểm chính là lời dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Thu thuế phải thu được lòng dân”. Đó là tiêu chuẩn cao nhất của một nền tài chính công kiến tạo phát triển. Ngành Thuế luôn ưu tiên mọi điều kiện hỗ trợ doanh nghiệp, người dân, nuôi dưỡng nguồn thu bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, mở rộng không gian phát triển trong kỷ nguyên Việt Nam vươn tầm thế giới.

Tiếp nối truyền thống anh hùng, với bản lĩnh – trí tuệ – kỷ luật – đổi mới, ngành Thuế Việt Nam từng bước chuyển mình để xây dựng hệ thống thuế hiện đại, công bằng, minh bạch, phục vụ nhân dân, doanh nghiệp với quyết tâm “Lấy người nộp thuế làm trung tâm để phục vụ”. Tám mươi năm lịch sử là nền tảng quý giá để ngành tiếp tục đồng hành cùng dân tộc trên con đường chinh phục khát vọng hùng cường, thịnh vượng, viết tiếp những trang sử tự hào ở kỷ nguyên mới.