THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN LÀ GÌ? ĐẶC ĐIỂM, VAI TRÒ CỦA THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN

Post author By Faco
Post date 25/06/2023
No Comments on THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN LÀ GÌ? ĐẶC ĐIỂM, VAI TRÒ CỦA THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN

THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN LÀ GÌ? ĐẶC ĐIỂM, VAI TRÒ CỦA THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là một khái niệm quan trọng trong hệ thống thuế của một quốc gia. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút nguồn thu cho ngân sách nhà nước và thực hiện công bằng xã hội. Bài viết này tập trung vào khái niệm, đặc điểm và vai trò của thuế TNCN, cung cấp một cái nhìn tổng quan về một trong những loại thuế quan trọng nhất mà cá nhân phải đóng góp. Ngoài ra, bài viết cũng sẽ giới thiệu về đối tượng nộp thuế TNCN và những quy định liên quan. Hi vọng rằng thông qua bài viết này, bạn sẽ có được kiến thức cơ bản về thuế TNCN và ý nghĩa của nó đối với xã hội và kinh tế.

Khái niệm thuế thu nhập cá nhân

Thuế thu nhập cá nhân (gọi tắt là thuế TNCN) là thuế trực thu, tính trên thu nhập của người nộp thuế sau khi đã trừ các thu nhập miễn thuế và các khoản được giảm trừ theo quy định của pháp luật.

Đặc điểm của thuế thu nhập cá nhân

Thứ nhất, thuế TNCN là thuế trực thu, theo đó nhà nước sẽ trực tiếp thu một phần thu nhập của người nộp thuế và đưa vào ngân sách. Vì vậy, người nộp thuế không thể chuyển giao các khoản thuế của mình sang cho người khác.

Thứ hai, việc đánh thuế TNCN thường áp dụng theo nguyên tắc thuế suất lũy tiến từng phần, có nghĩa là áp dụng các thuế suất tăng dần đối với các nhóm đối tượng chịu thuế hoặc toàn bộ đối tượng chịu thuế. Điều này nghĩa là thu nhập càng cao thì thuế suất sẽ càng cao.

Thứ ba, thuế TNCN luôn gắn với chính sách xã hội. Việc nộp thuế là để phục vụ cho ngân sách nhà nước, đóng góp vào các chính sách an sinh xã hội cũng như vì các mục đích công cộng.

Đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân

Căn cứ Điều 2 Luật thuế thu nhập cá nhân 2007 sửa đổi, bổ sung năm 2012 (gọi tắt là Luật thuế TNCN) quy định:

“1. Đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân là cá nhân cư trú có thu nhập chịu thuế quy định tại Điều 3 của Luật này phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam và cá nhân không cư trú có thu nhập chịu thuế quy định tại Điều 3 của Luật này phát sinh trong lãnh thổ Việt Nam.

Cá nhân cư trú là người đáp ứng một trong các điều kiện sau đây:
a) Có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên tính trong một năm dương lịch hoặc tính theo 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam;
b) Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam, bao gồm có nơi ở đăng ký thường trú hoặc có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo hợp đồng thuê có thời hạn.
Cá nhân không cư trú là người không đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 2 Điều này”.

Căn cứ theo Điều 3 Luật thuế TNCN, thu nhập chịu thuế tóm tắt lại gồm: Thu nhập từ kinh doanh, thu nhập từ tiền lương, tiền công, thu nhập từ đầu tư vốn, thu nhập từ chuyển nhượng vốn, thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, thu nhập từ trúng thưởng, thu nhập từ bản quyền, thu nhập từ nhận thừa kế, thu nhập từ nhận quà tặng.

Vai trò của thuế thu nhập cá nhân

Thứ nhất, thuế TNCN là một trong những nguồn thu chính cho ngân sách nhà nước

Thứ hai, thuế TNCN giúp thực hiện công bằng xã hội.Thuế TNCN chỉ áp dụng đối với những cá nhân có thu nhập cao hơn mức khởi điểm chịu thuế, đồng nghĩa với việc những người có thu nhập cao sẽ phải chịu mức thuế TNCN cao hơn. Điều này đảm bảo rằng người giàu hơn sẽ chịu trách nhiệm đóng góp nhiều hơn cho xã hội, trong khi những người có thu nhập thấp chỉ chịu thuế TNCN khi thu nhập của họ vượt quá mức cần thiết để sống.

Thứ ba, thuế TNCN góp phần phát hiện thu nhập bất hợp pháp. Rất nhiều trường hợp đã chứng minh rằng một số cá nhân đã thu nhận các khoản thu nhập từ các hoạt động bất hợp pháp hoặc lợi dụng kẽ hở pháp luật như tham ô, buôn bán hàng cấm, trốn tránh nghĩa vụ thuế, hối lộ… Các hành vi này không chỉ gây ảnh hưởng xấu đến đời sống kinh tế – xã hội mà còn ảnh hưởng đến sự công bằng và phát triển bền vững của xã hội. Do đó, thuế TNCN đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn và chống lại những hành vi trái pháp luật này.

Tổng kết lại, thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đóng vai trò quan trọng và có nhiều đặc điểm đáng chú ý. Đầu tiên, nó là một nguồn thu chính cho ngân sách nhà nước, đảm bảo sự phát triển và hoạt động của các dự án, chính sách xã hội và công cộng. Thứ hai, qua việc áp dụng nguyên tắc thuế suất lũy tiến, TNCN góp phần thực hiện công bằng xã hội bằng cách đánh thuế cao hơn đối với những người có thu nhập cao. Cuối cùng, TNCN đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện thu nhập bất hợp pháp và ngăn chặn những hành vi trái pháp luật. Việc áp dụng và tuân thủ thuế TNCN mang lại sự công bằng, ổn định và phát triển bền vững cho xã hội. Đồng thời, nó cũng tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế và xã hội.